Nguồn gốc và ý nghĩa của tranh thêu tay trong năm 2021

Nhờ tính nghệ thuật cao, sự phong phú trong mẫu mã, sự tinh tế,… Tranh thêu tay hiện nay đã nhanh chóng trở thành một vật dụng trang trí nội thất gia đình hay là những món quà tặng độc đáo gửi đến bạn bè, người thân, đối tác… Cùng tìm hiểu về nguồn gốc và ý nghĩa của tranh thêu tay trong bài viết hôm nay nhé.

Nguồn gốc tranh thêu tay.

Ở Việt Nam, thêu tranh là ngành nghề thủ công có lịch sự ra đời đã khá lâu. Tương truyền vào đầu thế kỷ 17, ngài Lê Công Hành (1606-19661) tại làng Quất Động, xã Quất Động, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây được vua cử đi sứ qua Trung Quốc. Tại đây, ông đã học được nghề thêu tranh và khi trở về nước, ông đã đúc kết kinh nghiệm, kỹ thuật thêu tranh để phổ biến loại hình nghệ thuật này đến với người dân Việt Nam. Thế nhưng, thời bấy giờ kinh tế còn khó khăn nên nghề thêu chỉ phục vụ cho Vua chúa và giới quý tộc.

Cũng từ đó mà nghề tranh thêu nước ta mới bắt đầu có những bước chuyển mới. Các sản phẩm tranh thêu tay ban đầu được làm trên chất liệu thiên nhiên với sự sáng tạo của người nghệ nhân Việt Nam. Bằng những nguyên liệu tự nhiên và được làm hoàn toàn thủ công như cây chàm, củ nâu, vỏ bằng, lá vông, hoa hòe… những nghệ nhân tài hoa đã tạo ra những tác phẩm mang giá trị thẩm mỹ cao khiến cho nhiều người nước ngoài cũng phải cảm thấy thán phục.

Từ việc chỉ phục vụ duy nhất cho giới vua chúa, quý tộc, tranh thêu đã nhanh chóng trở thành nghề được sử dụng phổ biến rộng khắp cả nước. Theo thời gian, từ Bắc đến Nam, trải dài theo mọi miền tổ quốc, đâu đâu cũng có sự xuất hiện của tranh thêu tay. Nghề sản xuất tranh thêu tay có lẽ phát triển mạnh mẽ và đạt được nhiều thành tựu nhất phải kể đến tranh thêu tay Huế và tranh thêu tay Đà Lạt.

Phân loại tranh thêu tay.

Tranh thêu tay hiện nay rất phổ biến và ngày càng đa dạng về chất liệu, kiểu dáng, mẫu mã. Tuy nhiên có thể chia tranh thêu tay thành hai loại chính đó là tranh thêu tay truyền thống và tranh thêu chữ thập.

Tranh thêu tay truyền thống.

Tranh thêu tay truyền thống ra đời sớm hơn và có tuổi đời lâu hơn tranh thêu tay chữ thập. Những tác phẩm tranh thêu tay truyền thống được tạo nên bởi từng đường kim mũi chỉ tỉ mỉ và chính xác của người nghệ nhân.

Với loại hình này, đòi hỏi người thêu phải có đôi tay khéo léo cùng với đôi mắt tinh tường và tâm hồn sáng tạo nghệ thuật. Muốn thêu đẹp, người nghệ nhân  phải học qua trường lớp để có được những kỹ năng thêu tranh tay, cũng như khả năng phối màu hài hòa để tạo ra những bức tranh có hồn, uyển chuyển, chân thực và sống động hơn.

Vì đòi hỏi kỹ thuật thêu phức tạp hơn, tốn nhiều thời gian và công sức nên không bất ngờ khi tranh thêu tay truyền thống được đánh giá là dòng tranh thêu đẹp nhất và cũng có giá trị cao hơn hẳn so với những dòng tranh thêu khác. Tranh thêu tay truyền thống luôn hàm chứa trong đó nhiều ý nghĩa nhân văn sâu sắc, mang đến cho người thường thức những cảm nhận đặc biệt.

Tranh thêu chữ thập.

Là một loại tranh có nguồn gốc từ Trung Quốc, tranh thêu chữ thập đang ngày càng thâm nhập sâu rộng vào thị trường Việt Nam và nhanh chóng gây được sự chú ý với nhiều người.

Sở dĩ loại tranh này được nhiều chị em quan tâm cũng bởi kỹ thuật thêu đơn giản, thời gian hoàn thiện tranh nhanh, không tốn nhiều công sức như tranh thêu tay truyền thống. Tranh thêu chữ thập không đòi hỏi người nghệ nhân phải có kỹ thuật cao, chỉ cần hiểu được cách thêu, sau đó làm theo các bước hướng dẫn là đã có thể hoàn thành bức tranh một cách dễ dàng.

Tranh thêu chữ thập cũng rất đa dạng về mẫu mã, màu sắc phong phú, giá thành rẻ. Tuy nhiên, do được sản xuất một cách công nghiệp hơn, vải thêu tranh thô cứng và có lỗ to, chỉ thêu to, màu sắc chỉ không được đa dạng nên đường nét, hình ảnh được khắc họa trong tranh thêu chữ thập không được mềm mại, uyển chuyển, có hồn như tranh thêu tay truyền thống.

Không chỉ thế, theo một số cảnh báo gần đây cho thấy, tranh thêu chữ thập được nhuộm bằng rất nhiều chất độc hại, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Tuy chưa có bằng chứng xác thực nhưng chị em vẫn nên để phòng tránh hậu quả mà nó gây ra.

Ý nghĩa của tranh thêu tay.

Gắn liền với đời sống của nhân dân ta từ xưa đến nay, tranh thêu tay mang nhiều giá trị văn hóa, tinh thần đẹp. Bất kể một hình ảnh nào của quê hương, đất nước, con người Việt Nam đều có thể được tài hiện, khắc họa trong tác phẩm nghệ thuật này và mang những ý nghĩa riêng thật đẹp đẽ.

Không chỉ là một món đồ trang trí nội thất sang trọng và ấn tượng, tranh thêu tay còn được sử dụng như những đồ vật phong thủy tốt để cầu mong những điều tốt lành nhất đến với bản thân và gia đình người sở hữu.

Hiện nay, tranh thêu tay cũng rất thường được lựa chọn để làm quà tặng đến người thân bạn bè hoặc đối tác trong những dịp đặc biệt như tân gia, khai trương, sinh nhật, mừng thọ… Bức tranh sẽ là món quà vô cùng độc đáo và ý nghĩa để thay bạn gửi đến người nhận những lời chúc tốt đẹp nhất.

Bài viết hôm nay đã chia sẻ rất nhiều thông tin bổ ích về tranh thêu tay. Hy vọng với những chia sẻ trên, bạn đọc đã có thêm hiểu biết về dòng tranh đẹp và ý nghĩa này. Cảm ơn các bạn đã quan tâm .